Pojęcie antysemityzmu jest bardzo złożone. Jego geneza i najwcześniejsze przejawy są nadal przedmiotem sporów. Nie było jeszcze słowa, a antysemityzm już istniał. Pierwsze oskarżenie Żydów
o bogobójstwo – spowodowanie śmierci Chrystusa – zostało wyrażone przez Melito, biskupa Sardes w 167 roku. Natomiast termin antysemityzm wprowadził do powszechnego obiegu pod koniec XIX w. niemiecki publicysta Wilhelm Marr. Żydzi pozbawieni własnej ojczyzny, pielęgnujący swą odrębność, postrzegani byli jako obcy o jakichś ukrytych celach. W XIX w. wraz z rodzeniem się nacjonalizmów i państw narodowych pojawiły się nawet oskarżenia o ich dążenie do przejęcia władzy nad światem. Apogeum antysemityzm osiągnął po dojściu do władzy Hitlera w 1933 r. Wówczas
w majestacie prawa urządzono czystkę, usuwając Żydów ze stanowisk urzędniczych, z adwokatury,
ze stanowisk akademickich, ze środków przekazu. Nazizm obsadził Żydów niemieckich – całkowicie zasymilowanych – w roli kozła ofiarnego winnego klęsce Rzeszy w I wojnie światowej i wszystkich jej negatywnych konsekwencji. Nazistowskie kampanie propagandowe miały na celu pozbawić Żydów człowieczeństwa i godności. Pisano o nich jako robactwie i nosicielach zarazy, urabiając w ten sposób grunt pod tzw. ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej, jakim miało być ich fizyczne unicestwienie.
Publikacją, nawołującą do nienawiści rasowej i piętnującą Żydów było Mein Kampf Adolfa Hitlera (1925r.)
W miarę pojawiania się kolejnych odmian antysemityzmu, wyróżniono trzy jego rodzaje, według których zaczęto klasyfikować wszelkie jego przejawy. Za najstarszy rodzaj antysemityzmu uznany został antysemityzm tradycyjny, zakorzeniony w przesłankach natury religijnej. Obok antysemityzmu tradycyjnego bardzo istotnym, chociaż kształtującym się później był antysemityzm nowoczesny, bazujący na teorii spiskowej dziejów. Sugerował on, że Żydzi, dzięki wpływom politycznym, ekonomicznym i kulturowym dążą do panowania nad światem i ludzkością, co ma wynikać z realizacji koncepcji narodu wybranego przez Boga Jahwe. Ostatnią, stosunkowo najmłodszą wersją antysemityzmu jest antysemityzm współczesny, którego genezę zapoczątkował konflikt izraelsko – arabski na Bliskim Wschodzie. Narodził się on jako wyraz antypatii w stosunku do śydów odnoszących sukcesy w zmaganiach z ludnością arabską i jest on charakterystyczny dla syndromu solidarności z ofiarą, bez względu na przyczynę jej cierpienia, szczególnie żywego w środowiskach lewicowych.
Cytat pochodzi z opracowania Łukasza Opozda
Centrum Badań Holokaustu, Uniwersytet Jagielloński
